Ostatni kwartał 2016 roku to czas aktywnego rozwoju rynku handlowego w Polsce i spektakularnych otwarć. Na rynku pojawiło się najwięcej w całym roku, bo aż 11 nowych centrów handlowych, a dwa zostały rozbudowane. Według raportu JLL w roku 2017 czeka nas kolejny wzrost – na rynku może pojawić się prawie 400 000 m2 nowej powierzchni w ramach centrów handlowych.
Największe nowo otwarte centra handlowe w IV kw. 2016 r. to: Posnania w Poznaniu (99 000 m2), Galeria Metropolia w Gdańsku (34 300 m2), Galeria Navigator w Mielcu (25 400 m2) i Galeria Wołomin w Wołominie pod Warszawą (25 000 m2). Pozostałe projekty są mniejsze niż 20 000 m2: Galeria Tomaszów w Tomaszowie Mazowieckim (18 500 m2), Quick Park w Mysłowicach (13 000 m2), Galeria HIT w Nowym Dworze Mazowieckim (13 000 m2), Galeria Zambrów w Zambrowie (12 000 m2), Galeria Gondola w Legionowie (10 500 m2), Galeria Królewska w Sandomierzu (5 600 m2) oraz Galeria Grodova w Grodzisku Mazowieckim (5 100 m2). W wyniku powyższych otwarć osiem miast zyskało pierwsze galerie handlowe – Grodzisk Mazowiecki, Legionowo, Mielec, Nowy Dwór Mazowiecki, Sandomierz, Tomaszów Mazowiecki, Wołomin i Zambrów. Ponadto, w zaawansowanej fazie realizacji znajduje się kilka dużych inwestycji w tym: Galeria Północna (64 000 m2) w Warszawie, Wroclavia (64 000 m2) w stolicy Dolnego Śląska, Forum Gdańsk (62 000 m2) w Trójmieście i Serenada (41 300 m2) w Krakowie.
W roku 2016 wybudowano łącznie 336 000 m2 nowej powierzchni w ramach centrów handlowych – mniej niż w 2015 r., kiedy do użytku oddano blisko 500 000 m2. Ponowny wzrost podaży, choć nieznaczny, spodziewany jest w 2017 roku – prawie 400 000 m2 może pojawić się na rynku, z czego 360 000 m2 jest już obecnie w budowie.
Całkowita podaż nowoczesnych powierzchni handlowych w Polsce wynosi obecnie 13,4 miliona m2. Rynek centrów handlowych to 406 obiektów o łącznej powierzchni najmu ponad 9,5 miliona m2. Pozostałe formaty to parki handlowe i wolnostojące obiekty handlowe: 3,6 miliona m2 (27%) oraz centra wyprzedażowe: 0,21 miliona m2 (2%).
Rynek handlowy w Polsce dojrzewa, staje się coraz bardziej konkurencyjny. Wciąż jednak istnieje szereg możliwości inwestycyjnych, chociaż kluczowa jest tu znajomość rynku oraz potrzeb klienta, a równie istotna jest umiejętność przewidywania przyszłych trendów, kreowania nowych opcji rozwoju. Ciekawe, unikalne projekty handlowo-gastronomiczne, takie jak m.in. Hala Koszyki, Soho Factory, Koneser, powstają dziś głównie w stolicy, choć również inne miasta mają się czym pochwalić (np. Off Piotrkowska w Łodzi). Takie projekty odświeżają tkankę miejską i wnoszą nową jakość do przestrzeni publicznej. Obserwujemy również nasilający się trend poszerzania oferty gastronomicznej, rekreacyjnej i rozrywkowej, co jest oczywiście odzwierciedleniem rosnącego popytu na tego typu usługi. Dotyczy to zarówno nowo powstających, jak i istniejących obiektów handlowych, takich jak chociażby Posnania w Poznaniu, Galeria Mokotów czy Arkadia w Warszawie. Kiedyś gastronomia i rozrywka zajmowały ok. 5-7% powierzchni centrum, obecnie współczynnik ten wzrósł do ok. 10-15%, a w pojedynczych przypadkach do ponad 20% (w wiodących centrach w dużych miastach). Można oczekiwać dalszego wzrostu tego współczynnika w przyszłości. Ponadto spodziewana jest kontynuacja rozwoju mniejszych formatów typu osiedlowe centra handlowe i małe parki handlowe. Widać też spore zainteresowanie ze strony niektórych deweloperów formatem centrów wyprzedażowych, m.in. w Bydgoszczy, Toruniu, Krakowie, Rzeszowie czy Gliwicach.
Popyt i czynsze
W 2016 roku sieci handlowe kontynuowały selektywną ekspansję. Głównym kryterium rozwoju danej marki pozostaje jakość danego obiektu handlowego.
W ubiegłym roku działalność w Polsce rozpoczęło 17 zagranicznych marek, dokładnie tyle samo co rok wcześniej. Dowodzi to, że Polska pozostaje atrakcyjna dla nowych zagranicznych sieci. Zainteresowanie polskim rynkiem wykazały sieci m.in. z USA (5), Włoch (5) i z Francji (3). Najgłośniejsze modowe debiuty minionego roku to: amerykańska marka Forever 21, szwedzka & Other Stories i hiszpańska Uterqüe.
Czynsze „prime”, które dotyczą najlepszych lokali handlowych o powierzchni 100 m2 przeznaczonych dla branży moda i dodatki, zlokalizowanych w wiodących centrach, są tradycyjnie najwyższe w Warszawie (do 130 €/ m²/ miesiąc). Stawki na głównych rynkach pozostały na zbliżonym poziomie w porównaniu do ubiegłego kwartału. Nie należy spodziewać się zmian stawek typu „prime” w najbliższej przyszłości. Spadki czynszów odnotować mogą jednak obiekty, które nie radzą sobie z rosnącą konkurencją
Źródło: JLL
