W 2015 r. oddano do użytku 502 000 mkw. nowej powierzchni w centrach handlowych. To najwięcej od 2009 r. Dalsze 566 000 mkw. jest w budowie. Rynek zarejestrował również najwyższą aktywność inwestorów od 2006 r. – obiekty handlowe o łącznej wartości ponad 2,26 mld euro zmieniły właściciela.
Międzynarodowa firma doradcza JLL podsumowała rok 2015 na polskim rynku nieruchomości handlowych. Eksperci oceniają, że był to bardzo intensywny okres. W ciągu 12 miesięcy do użytku oddano aż 502 000 mkw. nowej powierzchni w centrach handlowych, znacznie więcej niż w 2014 r., kiedy rynek wzbogacił się o 332 000 mkw. i jednocześnie najwięcej od 2009 r. Zgodnie z zapowiedziami deweloperów 2016 będzie spokojniejszy pod względem nowych otwarć – jeśli plany zostaną zrealizowane w terminie, rynek może urosnąć o 358 000 mkw. w ramach centrów handlowych.
Największe centra handlowe oddane do użytku w 2015 r.
Na początku 2016 r. całkowita podaż nowoczesnej powierzchni handlowej w Polsce wyniosła 13,01 mln mkw. w ramach takich formatów jak: centra handlowe – 9,28 miliona mkw. (71%), parki i wielkopowierzchniowe magazyny handlowe – 3,52 miliona mkw. (27%) oraz centra wyprzedażowe – 0,21 miliona mkw. (2%).Łącznie, w 2015 r. polski rynek handlowy wzbogacił się o 651 400 mkw. powierzchni handlowej w ramach centrów handlowych (wspomniane 502 000 mkw.), wyprzedażowych (21 300 mkw.), parków handlowych (30 800 mkw.) oraz wolnostojących magazynów handlowych (97 300 mkw.). Średnie nasycenie powierzchnią w ramach centrów handlowych w Polsce wzrosło z 229 do 241 mkw. na 1 000 mieszkańców. Po ukończeniu wszystkich centrów handlowych będących obecnie w budowie, wskaźnik ten osiągnie wartość 256 mkw.– powyżej średniej europejskiej (202 mkw.), jednak wciąż poniżej średniej dla krajów Europy Zachodniej (262 mkw.)
„Ogółem 566 000 mkw. powierzchni w ramach centrów handlowych jest w budowie, czyli o 20% mniej niż było w analogicznym okresie roku poprzedniego. Najwięcej powierzchni powstaje w głównych aglomeracjach”, mówi Anna Bartoszewicz-Wnuk, dyrektor Działu Badań Rynku i Doradztwa w JLL.
Największe centra handlowe w budowie
W 2015 r. do Polski weszło 18 międzynarodowych marek. Najgłośniejszym zagranicznym modowym debiutem w minionym roku był brytyjski Superdry. W 2015 r. swoje pierwsze sklepy w Polsce uruchomiły również takie sieci modowe jak m.in. Kiabi z ofertą dla całej rodziny, sportowe Decimas i Courir czy kosmetyczne – Origins. W tym samym czasie kilka sieci podjęło decyzję o wycofaniu się z polskiego rynku – czeska Bata, amerykański GAP i rosyjskie Centro. Nie jest to jednak początek nowego trendu.
Popyt – ekspansja polskich marek
Polskie marki sukcesywnie powiększały swoje portfolio, czego znakomitym przykładem jest grupa LPP – w 2015 r. firma uruchomiła 13 sklepów á Tab, a w 2016 r. planuje otwarcie sklepu nowej marki modowej z „wyższej półki” -Tallinder. Dynamicznie rozwijają się również niektóre marki zagraniczne, takie jak np. H&M, które dobiera powierzchnię pod nowe koncepty, np. z wystrojem wnętrz.
„Spodziewamy się debiutów nowych marek – zarówno polskich, jak i zagranicznych, których obecność wpłynie pozytywnie na odświeżenie i zróżnicowanie oferty handlowej. Oprócz marki Tallinder, w 2016 r. możemy oczekiwać wejścia popularnej, amerykańskiej sieci Forever21. Pomimo tego, w Polsce nadal brakuje takich marek jak m.in. Banana Republic, French Connection, Primark, czy Uniqlo, bardzo popularnych w innych krajach”, dodaje Marta Augustyn.
Bardzo istotnym trendem jest rozszerzenie oferty pozazakupowej w centrach handlowych. – „Coraz ważniejsza staje się oferta gastronomiczna, rozrywkowa czy kulturalna w polskich centrach handlowych. Galerie handlowe zaczęły pełnić także istotną rolę w społecznościach lokalnych, przejmując funkcje niekomercyjne. Przykładami takich działań są otwarcia biur coworkingowych, bibliotek, oddziałów urzędów miejskich, placówek pocztowych, czy teatrów. Usługi te pełnią podwójną rolę – z jednej strony wypełniają wolne przestrzenie, a z drugiej – zwiększają odwiedzalność podczas mniej popularnych godzin”, wyjaśnia Anna Bartoszewicz-Wnuk.
Czynsze i wskaźnik powierzchni niewynajętej
W 2015 r. odnotowano wzrost stawek „prime” (czynsze „prime” dotyczą najlepszych lokali handlowych o powierzchni 100 mkw. przeznaczonych dla branży moda i dodatki, zlokalizowanych w wiodących centrach). Najbardziej wzrosły one w aglomeracjach Warszawy (do poziomu 110-130 euro za mkw. miesięcznie), Poznania (do 45-50 euro), Krakowa (do 50-55 euro) i Trójmiasta (do 47-50 euro). Wśród głównych aglomeracji najniższy poziom pustostanów rejestrowany jest w Szczecinie (1,6%), a najwyższy w Poznaniu (4,6%).
Źródło: JLL, IV kw. 2015 r.
Rynek inwestycyjny – najlepszy wynik od 2006
Agnieszka Kołat, dyrektor w Dziale Rynków Kapitałowych Nieruchomości Handlowych JLL w Europie Środkowo – Wschodniej, twierdzi iż był to był znakomity rok na rynku inwestycyjnym w segmencie handlowym. Właścicieli zmieniły obiekty o łącznej wartości ponad 2,26 mld euro, co jest drugim najwyższym wynikiem w historii rynku i najlepszym rezultatem od 2006 r.
Kluczowe transakcje inwestycyjne na rynku nieruchomości handlowych w 2015 r.
„Inwestorzy tradycyjnie już poszukiwali produktów prime, czyli wiodących centrów handlowych w głównych aglomeracjach, czego przykładem są spektakularne transakcje sprzedaży Riviery w Gdyni, Starego Browaru w Poznaniu czy Bonarka City Center w Krakowie. Obiekty o mocnej pozycji w mniejszych miastach również cieszyły się sporym zainteresowaniem. Duży apetyt inwestorów na polskie nieruchomości handlowe odzwierciedla kompresja stóp kapitalizacji, które obecnie szacujemy na poziomie 5% dla najlepszych projektów”, podsumowuje Agnieszka Kołat.
