Ubrania dla niej czy dla niego? Dział dziewczęcy czy chłopięcy? Pokaz kolekcji męskiej czy damskiej? Podziały tracą na znaczeniu. Od kilku lat coraz silniejsze w modzie staje się bowiem zjawisko neutralności genderowej. Czy jest ono powszechne, czy to tylko chwilowy trend? Czym się charakteryzuje? Jak w wypadku każdego nowego fenomenu, zachodzi wciąż wiele wątpliwości – zarówno wokół samej definicji, cech, jak i najodpowiedniejszych przykładów tej tendencji. Trudno jednak zignorować liczne jej przejawy.
Gender to ostatnimi czasy jeden z gorących społecznie tematów. Obserwujemy dyskusję na temat tożsamości płciowej, w ramach której niektórzy rezygnują zupełnie z podkreślania cech swojej płci. Tendencja neutralności genderowej nabiera sił w szczególności wraz z pojawianiem się kolejnych artystów, społeczników czy innych osób publicznych, które przez swój styl ubierania oraz zachowanie nie tylko opierają się klasyfikacjom, ale wręcz promują podejście ungendered (niedefiniujące płci).
SWOBODA WYBORU
Pojęcie gender neutral ma być kwestią poważniejszą niż unisex. Chodzi o swobodę wyrażania siebie i pełną akceptację wobec takiego zachowania. Chodzi o facetów chodzących w spodniach rurkach, a także o kobiety, które przejmują kolejne elementy garderoby tradycyjnie męskiej, lecz nie dążą już do uczynienia ich bardziej kobiecymi (w klasycznym rozumieniu). Przykładowo: jeśli garnitur – to prosty, męski, a nie seksowny, taliowany („kobiecy”). Albo bluzy, trencze czy spodnie oversize, które nie próbują uwodzić, nie mają za zadanie kokietować – po prostu są wygodne.
Medialne rozważania na temat mody gender free czy gender neutral idą w różnych kierunkach. Niektórzy doszukują się w tym trendzie głębi, widzą w nim odbicie pewnych zjawisk i tendencji społecznych, jak np. feministyczne dążenia kobiet czy pragnienie mężczyzn, by móc ubierać się bardziej swobodnie, mniej zachowawczo i tak różnorodnie jak kobiety. Z drugiej strony pojawiają się oczywiście głosy, że wprowadzenie linii czy marek neutralnych płciowo stanowi jedynie chwyt marketingowy, a cała sprawa jest nadmiernie rozdmuchana.
DLA NIEJ CZY DLA NIEGO?
Wydaje się jednak, że tendencja, czy wręcz ruch gender free to nie przejściowy i krótkotrwały kaprys świata mody. Dowodem na to jest chociażby fakt, że nie tylko młode, niszowe firmy odzieżowe chcą utożsamiać się z tym trendem. Przykład idzie z góry – od wielkich domów mody. Należy tu zwrócić uwagę przede wszystkim na firmę Gucci, której dyrektor kreatywny – Alessandro Michele – już od kilku sezonów prezentuje na jednym pokazie kolekcję męską oraz damską, a przez dobór modelek i modeli, makijaży, stylizacji oraz na podstawie pokazywanych fasonów nieraz trudno stwierdzić, czy w zamyśle dany strój kierowany jest do kobiety, czy do mężczyzny. A może właśnie wcale nie ma zamysłu?…
Szyfonowe, dopasowane bluzki, spodnie cygaretki, torebki czy koronki znajdują miejsce w męskiej szafie. I przestaje to kogokolwiek dziwić. Podobnie jak Gucci, także Burberry pokazuje sylwetki męskie i kobiece razem. Należy jednak zauważyć, że wielu projektantów już od dawna tworzy modę, w której podziały na płeć są mocno umowne. Comme des Garçons, Rick Owens, Vetements czy Martin Margiela to tylko kilka przykładów wielkich marek, które od lat proponują, a czasem też: prowokują strojami, które równie dobrze mogą być noszone przez chłopców, jak i przez dziewczyny.
Co więcej, na wybiegu pojawiają się chude, androginiczne modelki o ostrych rysach twarzy lub chudzi, wysocy modele, nieposiadający rozbudowanej muskulatury. Nieraz naprawdę trudno stwierdzić, czy oglądamy kobietę, czy mężczyznę, a dochodzi się do tego fakt, że w pokazach chodzą obecnie coraz częściej i coraz liczniej modelki i modele transgender, transseksualne/-ni, agender itd., którzy zyskują wielką popularność w mediach, w szczególności: mediach społecznościowych. Chcąc tego czy nie, przyczyniają się do budowy nowych wzorców kulturowych i wpływają na kształt współczesnej mody i jej postrzeganie. Osoby takie jak Andreja Pejić czy Hari Nef własnym przykładem pokazują, jak trudno nieraz przypisać obraz do płci, a zarazem coraz częściej udowadniają nam, że wcale nie musimy tego robić. W gender free chodzi o to, by było to zjawisko normalne.
Z NISZY NA ULICĘ
Jak już wspomniano, istnieją marki, które same o sobie mówią, że tworzą modę neutralną płciowo czy też proponują linie lub kolekcje gender free. Hood By Air, Trapstar, Bazar-14, Eckhaus Latta, Mother Denim, 69 – to choćby kilka przykładów. Niemniej trend na neutralność płciową zainteresował również gigantów, takich jak Zara (kolekcja „Ungendered”, która była szeroko komentowana, ale też krytykowana przez opinię publiczną), Guess z linią „GUESS His & Hers” czy też Diesel. W sklepach odzieżowych nieraz naprawdę trudno odróżnić dział męski od damskiego.
Brytyjski gigant Selfridges w swoim ekskluzywnym domu towarowym w Londynie poszedł o krok dalej, otwierając dział pop-up o nazwie „Agender”. W dziale tym oferowano produkty 45 marek, które kojarzone są z modą gender free, m.in. brandów Rick Owens, Raf Simons czy Tomorrowland. Popularność pop-upu sprawiła, że Selfridges rozważał przekształcenie „Agender” w stały dział.
Cały trend mody neutralnej płciowo nie mógłby się rozwijać bez sław – nie tylko tych z wybiegu – które, celowo lub mimowolnie, stały się jego ambasadorami. Nie można nie zauważyć wpływu takich postać jak modelka Andreja (wcześniej Andrej) Pejić czy Caitlyn (wcześniej: Bruce) Jenner, która już niedługo po operacji zmiany płci zaczęła gościć na okładkach magazynów o modzie, w tym „Vanity Fair”, a także reklamować ubrania (H&M, linia sportowa). Z kolei 17-letni vloger Charles James stał się pierwszą męską twarzą sławnej marki kosmetycznej Covergirl . Niezwykle popularny w mediach społecznościowych i na YouTube makijażysta, pierwszy „coverboy”, udowadnia, że makijaż nie należy wyłącznie do sfery kobiecej. Kolejne przykłady można mnożyć, by wspomnieć choćby o androginicznej modelce Binx Walton, artystce Princess Nokia czy polskim modelu (i od niedawna także piosenkarzu) Mateuszu Madze.
Zjawisko mody neutralnej płciowo można postrzegać różnie. Jako nową jakość w modzie, fenomen kulturowo-socjologiczny, ale też jako kaprys czy kolejny chwyt marketingowy. Nie da się jednak zignorować jego istnienia, trudno obok niego przejść obojętnie, ponieważ przejawy i przedstawicieli stylu gender free widać także na polskich ulicach i w polskich sklepach. A gdyby tak obserwować i nie oceniać? Gdyby przyjąć i nie kategoryzować? Chyba o to właśnie tu chodzi… Moda nie potrzebuje płci.
Magda Koniarska
TREND GENDER NEUTRAL W MODZIE DAMSKIEJ:
• KROJE OVERSIZE
• ZDEKONSTRUOWANE KOSZULE
• INSPIRACJE MĘSKIM KRAWIECTWEM
Celine, Joseph, Sacai
Gauchere, Off White, Balenciaga
TREND GENDER NEUTRAL W MODZIE MĘSKIEJ:
• OBCISŁE FASONY
• LUŹNE (CZĘSTO DRAPOWANE) STROJE
Burberry, Dolce&Gabbana
Versace, Dior Homme
źródło: Fashion Snoops
Zapraszamy na szkolenia z trendów Fashion Trends organizowane w Warszawie w dniach:
26.09.2017 – moda męska na sezon jesień–zima 2018/19
27.09.2017 – moda damska na sezon jesień–zima 2018/19
28.09.2017 – damska bielizna na sezon jesień–zima 2018/19
